Καρκίνος: Η Ψυχολογική Υποστήριξη είναι ανάγκη!

Η λέξη "καρκίνος" είναι από τις πιο δύσκολες λέξεις στην προφορά και το άκουσμα της. Πρόκειται για μία ασθένεια, που ακόμα και το 2014 είναι φορτισμένη με έντονα αρνητικά συναισθήματα και αρκετές προλήψεις. Η εμπειρία αυτής της νόσου δεν μπορεί παρά να ασκεί στον πάσχοντα και στους οικείους του μεγάλη ψυχολογική πίεση και αναστάτωση. Η καθημερινότητα και γενικότερα τα όνειρα και οι στόχοι του ανθρώπου, που ασθενεί, ανατρέπονται και η ζωή του αποσταθεροποιείται. Από την άλλη πλευρά, όμως, η πορεία της συγκεκριμένης ασθένειας συνδέεται άμεσα με την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου και έχει αποδειχθεί, ότι ο καρκίνος έχει πολύ καλή πρόγνωση, όταν ο ασθενής αντιμετωπίζει το πρόβλημα του με αισιοδοξία και θετική σκέψη. Για αυτούς τους λόγους, είναι επιβεβλημένη η ψυχολογική υποστήριξη των καρκινοπαθών και των οικογενειών τους.

Πριν και μετά την διάγνωση του καρκίνου ο ασθενής, συνήθως, βιώνει τα εξής στάδια:  Άρνηση, Θυμό, Διαπραγμάτευση, Κατάθλιψη, Αποδοχή. Βιώνει, κατά κάποιο τρόπο, ένα είδος πένθους. Το πρώτο άκουσμα προκαλεί ένα τεράστιο σοκ στον ίδιο και στους γύρω του. Πρόκειται για ένα συναισθηματικό πάγωμα, που δεν ξέρεις τι να νιώσεις, νομίζεις πως δεν αφορά εσένα το συγκεκριμένο πρόβλημα και μοιάζει σαν να έχεις βγει από την ζωή σου και να παρατηρείς τους πάντες και τα πάντα από μακριά. Είναι μία άμυνα του οργανισμού, για να ανταπεξέλθει στο αρνητικό ξάφνιασμα που ποτέ δεν περίμενε το άτομο να ζήσει. Στην πορεία, καθώς αρχίζει και μεγαλώνει η συνειδητοποίηση της ασθένειας, γιατί ξεκινούν οι πρώτες ιατρικές επεμβατικές ενέργειες, βγαίνει ο θυμός, η οργή για αυτό που συνέβη. Πιθανότατα, ο ασθενής να τα βάλει με τους γιατρούς, τους οικείους του, ακόμα και με τον "θεό" και την "τύχη του". Είναι τόσο μεγάλη η ανάγκη για να ξεσπάσει τον πόνο του, την αγωνία και την σύγχυση, που δεν υπολογίζει που θα βγάλει την ένταση του και τι αποτελέσματα θα έχει αυτό για τον ίδιο και τους ανθρώπους δίπλα του. Έντονο είναι και το συναίσθημα της αδικίας. Το μεγαλύτερο και πιο επίμονο στάδιο είναι αυτό της θλίψης και της στεναχώριας. Δεν είναι παράλογο καθόλου ο καρκινοπαθής να περάσει την φάση της "μαυρίλας" και της απόγνωσης. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να χάσει και το κουράγιο του. Δεν είναι "υπεράνθρωπος" και στην τελική αυτό είναι που δεν του ζητείται. Είναι απόλυτα βοηθητικό για τον ίδιο να εκτονώσει όλα τα συναισθήματα, που του γεννιούνται με τον ερχομό αυτής της ασθένειας στη ζωή του. Η λύτρωση σε όλα αυτά τα ψυχολογικά στάδια της νόσου είναι η αποδοχή. Εκεί είναι που έχεις γνώση της κατάστασης στο 100%, ξέρεις τι έχεις να αντιμετωπίσεις, το έχεις αποδεχθεί και χρησιμοποιείς όλα τα μέσα για να το παλέψεις και να το νικήσεις. Δεν είναι εύκολο....Για αυτό τονίζω, πως όλοι οι θεράποντες ιατροί των καρκινοπαθών και οι οικογένειες τους θα έπρεπε να παροτρύνουν τους συγκεκριμένους ανθρώπους να λαμβάνουν την απαιτούμενη ψυχολογική βοήθεια για το πέρασμα των παραπάνω σταδίων. Είναι και αυτό ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της θεραπείας τους και της αποκατάστασης τους! 

Οι καρκινοπαθείς είναι απαραίτητο:

1. Να γνωρίζουν τα πάντα γύρω από την ασθένεια τους. Δεν τους προστατεύει η μυστικοπάθεια και η απόκρυψη στοιχείων.
2. Να πάρουν υποστήριξη στις αλλαγές, που πραγματοποιούνται με την νόσο. Οι αλλαγές αυτές δεν αφορούν μόνο την υγεία τους, αλλά και την καθημερινότητα τους σε σχέση με την εργασία, τις  κοινωνικές τους σχέσεις, την ερωτική τους ζωή, κ.ο.κ.
3. Να μην λαμβάνουν συμπεριφορά "λύπησης" και "οίκτου". Ναι μεν τους συμβαίνει κάτι πολύ δύσκολο, αλλά δεν θα τους δώσει δύναμη η αίσθηση ανημπόριας, για να παλέψουν την ασθένεια τους.
4. Να ενισχύουν την αυτοπεποίθηση τους. Δεν χάνουν από αξία, ικανότητες και σεβασμό, επειδή νόσησαν από καρκίνο.
5. Να σπάσουν την ματαιότητα και τις προλήψεις γύρω από την ασθένεια. Καρκίνος δεν σημαίνει θάνατος και τέλος. 
6. Να συνεργάζονται με ειδικούς, που εμπιστεύονται. Είναι πολύ σημαντικό, όταν πιστεύεις στον γιατρό και τον θεραπευτή σου, να πιστεύεις και στην θεραπεία που σου προτείνει και να συνεργάζεσαι πολύ καλά μαζί του.
7. Να μάθουν να διαχειρίζονται τις συναισθηματικές μεταπτώσεις, που πιθανότατα να παρουσιάζονται στην πορεία της θεραπείας.

Οι οικογένειες και οι φίλοι των καρκινοπαθών είναι απαραίτητο:

1. Να λάβουν την ανάλογη ψυχολογική υποστήριξη με τους ασθενείς, γιατί και εκείνοι όντας συναισθηματικά εμπλεγμένοι στην όλη κατάσταση χρειάζονται καθοδήγηση και αποφόρτιση.
2. Να γνωρίζουν τα πάντα γύρω από την ασθένεια και την θεραπεία της.
3. Να είναι ειλικρινείς απέναντι στον ασθενή.
4. Να μην μεταμφιέζονται με μάσκες αισιοδοξίας, για να δώσουν δύναμη και κουράγιο. Ο ασθενής αντιλαμβάνεται την "μεταμφίεση" και πιθανότατα να νιώσει αδυναμία, φόβο, θυμό και υποτίμηση.
5. Να είναι κοντά στον ασθενή, όταν πραγματοποιεί ραντεβού και γενικότερα ιατρικές επισκέψεις.
6. Να μην παραμελήσουν άλλα κομμάτια της ζωής τους, όπως η εργασία, τα άλλα μέλη της οικογένειας, την φροντίδα του εαυτού τους.
7. Να δείξουν εμπιστοσύνη στην ικανότητα του ασθενή να παλέψει και να αντέξει την συγκεκριμένη περιπέτεια της υγείας του.

Να τονιστεί, ότι η κάθε περίπτωση ασθενή με καρκίνο είναι μοναδική και διαφορετική. Ο θεράπων ιατρός σε συνεργασία με τον ασθενή και τους οικείους του αποφασίζουν από κοινού ποια είναι η καταλληλότερη θεραπευτική προσέγγιση και υποστήριξη, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις εκάστοτε συνθήκες και όλους τους αστάθμητους και μη παράγοντες.

   Αθανασιάδου Μαρία - Ψυχολόγος

www.psyxologiki-ypostirixi.blogspot.gr